Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbrunchilàre , vrb Definition pònnere su brunchile, su crabistu a un'animale Synonyms e antonyms acrabistai, afrancilai, ammurralare, ammurrialare, arrunchilare, imbrunchidare, incrabistae | ctr. irbruncilae Scientific Terminology pst Etymon srd. Translations French enchevêtrer English to tie with a rope Spanish encabestrar Italian incapestrare German anbinden.

acapiàe, acapiài , vrb: acapiare, acapiari, capiai Definition pònnere s'acàpiu, lióngiu, codriola chi, passada e fata a nodu cun is càbudos a inghíriu de duas o prus cosas, dhas aguantat impare / acapiai sa coja = fàghere s'assiguronzu Synonyms e antonyms alliongiae, liai, muciullai, prèndhere, tènnere | ctr. isòlbere, isprèndhere, scapiai Sentences che unu perru mi ant acapiau chena li dèpere obbligassione ◊ de furonis sa giustítzia no fut mai arrennéscia a ndi acapiai ◊ su telu denanti est lisu e portat una cordiola po dh'acapiari a parti de palas Etymon itl. accappiare Translations French lier English to tie Spanish atar Italian legare German binden.

acrabistài, acrabistàre , vrb: acrapistare Definition pònnere su crabistu a un'animale; acapiare sa bide noa po no che dha betare is bentos fortes Synonyms e antonyms abbrunchilare, imbrunchidare, incrabistae Etymon srd. Translations French enchevêtrer English to tie with a rope Spanish encabestrar Italian incapestrare German anbinden.

afunài , vrb: afunare Definition acapiare, pigare a fune, imbojàresi cun sa fune, troboire cun sa fune Synonyms e antonyms infunai, prèndhere / pinnicai Sentences sos chi crent de àere in punzu s'anzena volontade sunt ammanitzendhe trobeas pro afunare ideas e fadigas ◊ at afunau su muenti a su tzugu 2. sos carabbineris s'ant afunatu dae s'ufissu de sa coperativa totu sos documentos ◊ aiat irrobbatu su bancu, s'aiat afunatu gamas de erveches e vulos ◊ sos rivos ufratos si afunant totu, pessones, béstias e tupas Etymon srd. Translations French enchevêtrer English to tie in a rope Spanish encabestrar Italian incapestrare German das Halfter anlegen

ammolàre , vrb Definition fàere una pedra a mola de molinu; fàere a mola, ingrussare in s’arraighina, nau de erbas e tupas, e de sa carre in su sensu de fàere a gurone, betare o crèschere in tita (nau de animale fémina candho est acanta a angiare); cuare in calecuna mola de matedu, fintzes pònnere asuta de calecuna mata in s'umbra comente faet su bestiàmene, pinnigare o aunire totu impare Synonyms e antonyms afundhare 1 / abbusare 1, ammagare, atupare, intupai Sentences s'antunna est ammolada ◊ sas berbeghes zughent sa tita ammolada ◊ bi at raighina de s'àrbure chi si ammolat 2. sas berbeghes si sunt ammoladas meriendhe Etymon srd. Translations French enjaler English to tie to the anchor stock Spanish hacer una muela, encepar Italian acceppare German einen Anker stocken.

annoài , vrb: annodare, annodiare, annuae, annuai Definition acapiare o fàere nodu, fàere a nodu, su nodu (fintzes aciunghendho duos càbudos); essire totu nodos, totu betau apare Synonyms e antonyms annodighedhare, annodricare, ingiobare / imbetzare | ctr. isòlbere, snuai Sentences su tzugu annuat a is palas ◊ su càbudu iscapu prus no annuas ◊ pitzinnas e pitzinnos a rodeu annodaimis su mucadoredhu nelzendhe "Tue ses compare meu"◊ is duas fillas fibànt, tessiant e annuànt is fius 2. sos pilos si li sunt totu annodados, istendhe chentza s'ispizare Etymon srd. Translations French nouer English to tie in a knot Spanish anudar, atar con nudos Italian annodare German verknoten.

liài , vrb: liare, ligai, ligare Definition acapiare cun calecunu lióngiu, ma mescamente acapiare bestimentu cun is corros de su bestimentu etotu (es. sa tiazola, su muncadore), o fintzes ammontare sa conca, aderetzare is pilos; rfl. chínghere; fàere una genia de meighina, fatúgiu, acapiare cun is brebos Synonyms e antonyms acapiae, alliongiae, prèndhere | ctr. isòlbere, isprèndhere Idioms csn: liai ogu = pònnere ogru; liai bèni fuedhendu = fàghere unu chistionu ladinu, bene fatu, chi benit a concruos; ligai perda in anedhu = incrastare ranu de prendha in anedhu Sentences candho si nch'est ischidadu, si est sapunadu, si at liadu sa berrita a tortu e at carrigadu s'archibbusu ◊ liadí sa bulla de sa camisa aintru de is cratzonis! 2. lis at nau sos berbos, a sos canes, pro los ligare ◊ cussu daori depit èssi ogu chi dhi ant liau! Translations French lier English to tie Spanish atar Italian legare German binden.

prèndhere , vrb: prènnere Definition pònnere o poderare a istrintu cun calecuna cosa – acàpiu – a inghíriu (faendho coment'e a fasche), agguantare apostadamente arréschiu a calecunu logu o cosa cun fune o css. àteru acapióngiu a bisura de fune, codriola, filuverru o àteru deasi; in cobertantza, agguantare a ccn. impreau, obbrigau de no pòdere fàere prus totu su chi bolet o chi iat a pòdere / pps. presu Synonyms e antonyms acapiae, alliongiae, apresorzare, liai, muciullai | ctr. iscapiae, isòlbere, isprèndhere Idioms csn: no b'àere filu ’e prèndhere = (fuedhendi) nàrriri cosas sentza de fundóriu, chi no tenint sétiu, chi no bi at ne cabu e ne coa; prèndhere a nodu mortu, o a nodu biu = fàghere unu nodu malu a isòrbere, chi no b'isorbet, o unu nodu fàtzile de isòrbere; prèndhere a peràulas fortes = fai mazinas, afaturai; prèndhere s'imbíligu a unu = furcare, ingannai a unu Sentences sa buca de su sacu si prendhet pro no che essire sa cosa ◊ prendhiat sa craba a fune longa a pàschere ◊ sa lóriga in su muru bi est a prèndhere animale ◊ sa linna si prendhet a fasche ◊ impàrali a prènnere sas corrias de sas iscarpas! ◊ prendhindhe dàeli duas incropadas pro agguantare de prus! 2. cun totu custos impitzos de binzas, de ortos e bestiàmine so presu chentza fune 3. fit giradu de carvedhu e candho faedhaiat no bi aiat filu de prèndhere ◊ in su chi naras no bi at filu de prèndhere ◊ no ti fides, mighi cussu prendhet s'imbíligu fintzas a su dimóniu! ◊ sos canes lapaos nanchi no si lassant prèndhere chin sos berbos… Surnames and Proverbs prb: chie bene prendhet mezus isolvet Etymon ltn. prehendere Translations French lier, ficeler, lacer English to tie Spanish atar Italian legare, allacciare German binden, zusammenbinden, festbinden, zubinden.